İZMİR'İN İŞGALİ'NE DİRENEN VATANPERVERLERİN MAŞATLIK BEYANNAMESİ / FAHRETTİN ALTAY
16 MAYIS 1919'da aldığımız bir haber bizi büsbütün sarstı. Güzel memleketim İZMİR düşman tarafından işgal edilmiş.. Gözyaşlanmı tutamadım, Kolordu Kumandanına
koştum. Bütün Kolordu Karargâhı mateme bürünmüştü. Biraz sonra gelen haberler hamiyetli vatandaşlarımızın Yunanlılarla dövüşmeye başladıklarını bildiriyor ki bu, yüreklerimize biraz olsun su serpti. Üç gün sonra da SAMSUN a çıkan 9. ORDU KITAATI MÜFETTİŞİ GENERAL MUSTAFA KEMAL PAŞA'NIN bir telgrafı her tarafa yayınlanıyordu. Bu telgraf ümitlerle doluydu, karanlık günler geçirmekte olan Anadolu'da artık bir güneşin doğuşu başlıyordu.
İSTANBUL HÜKÜMETİ de aynı günlerde işgali protesto ettiğini halkın heyecanının teskin edilmesi lüzumunu bildiriyordu. İşgal sırasında İzmir'deki 17. Kolordunun Kumandanı General ALİ NADİR PAŞA idi. Kolordusunun bir tümeni İzmir ve civarında, diğer tümeni Aydında bulunuyordu. Antakya ya kadar olan saha bu tümenin bölgesine dahildi.
15 Mayıs 1919 gecesi, ertesi sabah şehrin işgal edileceğini duyan İzmirli gençler o vakit MAŞATLIK olan şimdiki BAHRİBABA parkında toplanarak durumu müzakere ediyorlar, el yazıları ile yazdıkları birkaç beyannameyi bisikletlerle mahallelere dağıtıyorlar, bir tane de Kolordu Kumandanı na gönderiyorlar, kendisinden silah ve cephane istiyorlar, fakat komutan oralı olmuyor.
İzmirin vatanperver evlâtlarının beyannamesi şöyle idi :
«— Ey Bedbaht Türk,
Wilson prensipleri unvanı insaniyet-karanesi senin hakkını gasp ve namusunu katlediyor. Buralarda Rumun çok ve Türklerin Yunan ilhakını memnuniyetle kabul edecekleri söylendi. Bunun neticesi olarak güzel memleketin Yunana verildi. Şimdi sana soruyoruz?
Rum senden daha mı çok?
Yunan hâkimiyetini kabule taraftar mısın? Artık kendini göster, Tekmil kardeşlerin Maşatlıktadır. Oraya yüzbinlerce toplan ve kahir ekseriyetini orada bütün dünyaya göster. Burada zengin, fakir, alim, cahil yok. Fakat Yunan hakimiyetini istemeyen bir kitle-i kahire(ezici çoğunluk) olduğunu ilân ve ispat et. Bu, sana düşen en büyük vazifedir. Geri kalma. Hüsran ve nikbet fayda vermez. Binlerle, yüzbinlerle maşatlığa koş ve Heyet-i Milliye nin emrine itaat et!
15 Mayıs 1919
İlhakı Red Heyeti Milliyesi.»
Bu beyannameyi Cumhuriyetimizin temel taşlarından birisi saymak yerinde olacaktır.
* * * * * * * * *
Kaynak: Emekli Orgeneral Fahrettin ALTAY, Görüp Geçirdiklerim(10 Yıl Savaş ve Sonrası,1912-1922) / İnsel Yayınları, 1970.
