5 Mart 2014 Çarşamba

DENİZLİ’ DEKİ KUVA-YI MİLLİYE VE MİLLİ MÜCADELE VE ÖNDERLERİ

DENİZLİ’ DEKİ KUVA-YI MİLLİYE VE MİLLİ MÜCADELE ÖNDERLERİ

MÜFTÜ AHMET HULUSİ EFENDİ:
13 Eylül 1861-22 Kasım 1931 tarihleri arasında yaşadı. Tahsilini Denizli, Kayalık Mahallesi’nde bulunan “ Müftüler Medresesi”’nde yaptı. Babası Denizli Müftüsü olan Osman Efendiden icazet (Onay,Diploma) aldı. Denizli’de medreselerde eğitim ve öğretimle meşgul oldu ve Sahan Müderrisliği’ne kadar yükseldi. 1918 yılına kadar Müftü Müsevvidliği (Taslak) yapan ve aynı yılda vefat eden kardeşi Osman Efendi’nin yerine Denizli Müftülüğü’ne tayin edildi.
Ege Bölgesinde, Kuva-yı Milliye ve Milli Mücadele hareketlerinin mihrakını teşkil eden Müftü Ahmet Hulusi Efendi, Yunan işgal ve istilasına karşı, 15 Mayıs 1919 tarihinde Denizli, Bayramyeri’nde ilk protesto mitingi yaparak “ Düşmana karşı koymak farz-ı ayındır.” diye fetva vermiştir.
Müftü Ahmet Hulusi Efendi, Kuva-yı Milliye Reisliği ile ilk mücadeleyi başlatmış, çok yararlı memleket müdafaası hizmetlerinde bulunmuş, kurtuluş savaşına birfiil iştirak etmiş, düzenli ordunun kurulmasını sağlamıştır. Kurtuluş Savaşı’ndan sonra gelişen siyasi olaylara karışmamış, ömrünü ibadetle geçirmiştir.

21 Kasım 1931 tarihinde vefat eden, Denizli Müftüsü Ahmet Hulusi Efendinin Mezarı İlbadı Mahallesindeki eski büyük mezarlığın kuzeyinde Mehmet Gazi Türbesi altında bulunmaktadır.

FAHRİ AKÇAKOCA AKÇA


Denizli Merkez Hallaçlar Köyünde doğdu. Babası Mehmet Bey köyün eşraflarından “Çopuroğlu” lakabı ile tanınan varlıklı bir aileye mensuptur. Ailenin büyük oğlu olan Fahri Bey, ilk ve orta okulu Denizli’de okudu.

Babası Denizli’de ticaretle uğraştığı için kendisinin yüksek tahsil yapmasına karşıydı. Okumayı çok sevdiği için babasını dinlemeyip Edirne Yüksek Öğretmen Okulu’na gitti. Bu sebeple babasıyla öğrenim hayatı boyunca dargın kaldığından tahsiline annesi yardımcı oldu. Öğretmenlik yapamadan 1. Dünya Savaşında Topçu Yedek Subay olarak alındı.

Güneydoğuda Fransızlarla yapılan savaşlara katıldı. Birliği ile esir düşüp Mısır’da esir kampına gönderildi. Esir Kampından serbest bırakılınca Denizli’ye döndü. Cesaret ve fedakarlığından dolayı Üsteğmen Rütbesi ile ödüllendirildi. Bu sıralarda İzmir’in işgal edilmesiyle birlikte Milli Kurtuluş Savaşı’na katıldı. Garp Cephesinde yurt savunmasında bulundu.

Sakarya Savaşında yaptığı hizmetlerden dolayı “Akçakoca” adı verildi. Bundan sonra da Fahri Akçakoca Akça olarak anıldı.

Evlenip Denizliye tayin çıkarttı. Bir müddet Halkevi Başkanlığı görevinde bulundu. Çocuk Esirgeme Kurumunda çalıştı. Fotoğraf Atölyesi, tiyatro ve sinemanın şehre gelmesinde önayak oldu. İl Daimi Encümenliği, İl Genel Meclisi üyeliği, Belediye Meclisi üyeliği görevlerinde bulunarak kendisini sosyal hizmetlere adamış iken 1939-1943 döneminde 6. Dönem Denizli Milletvekilliği görevine seçildi. Siyasi hayatında bir müddet CHP İl Yönetim Kurulu üyeliği görevinde bulunan Akçakoca’nın mezarı İlbadı Mezarlığında bulunmaktadır.

Kaynak: İl Turizm Müdürlüğü Web Sayfası